آموزش دستور گویش اوستايي

اشنایی با دین زرتشت و تاریخ ایران باستان

آموزش دستور گویش اوستايي

۳,۷۲۷ بازديد ۰ نظر

بطور کلی می­توان گفت در هر زبانی هرچه تعداد علائم نوشتاری برای نشان دادن صامت­ها و مصوت­ها بیشتر باشد، شیوۀ نوشتاری کامل­تر و گویاتر است. برای نمونه امروز در زبان فارسی علائم خاصی برای نشان دادن برخی صداها که از دوران باستان می­شناسیم، وجود ندارد و از این روست که تلفظ آن واژه با علائم نگارشی که امروز داریم ممکن است ما را دقیقاً به تلفظ درست آن واژه نرساند.

برای نمونه مصوت مرکبی که آن را« aē »آوانویسی میکنیم و در زبان اوستایی کاربرد زیادی دارد در فارسی بصورت «اَ اِ » نشان می­دهیم که دو مصوت جدا از هم است که هریک جداگانه ولی در کنار هم آمده­است؛ درحالیکه در زبان اوستایی این یک مصوت مرکب است که منظور مصوتی است که در آن دهان با شکل ادای« a اَ» باز شده و در ادامۀ ادای این مصوت شکل تلفظ اِ را بصورت دنباله­دار و کشیده به خود می­گیرد که متأسفانه راهی برای بیان آن در این خط وجود ندارد.

از طرفی از بین رفتن حساسیت زبانی یعنی دقت در بیان تلفظ هر حرف یا آوا ما را به آنجا رسانده که امروز سه حرف« ث، ص،س» به یک شکل ادا می­شود در حالیکه در هیچ زبان و خطی بدون آگاهی از وجود اختلاف در ادای حروف، شیوۀ نگارشی متفاوت برای آنها بکار نمی­رود و این دقت در مورد خط نوشتاری یک زبان دینی مانند اوستا چندین مرتبه بیشتر خواهد بود. در واقع از لحاظ تاریخی زبان اوستایی قرنها تنها در حافظه­ها بدلیل اهمیت زیادی که برای باورمندان آن داشت تمام صداهای حروف را حفظ کرده بود ولی با رواج دین مانی که بزرگترین برتری دین خود را در نگارش و نوشتن متون خود می دانست و رقابت شدید زرتشتی­گری با مانویت و مسیحیت و نیز مزدکیان، بزرگان دین زرتشت را برآن داشت تا در تلاش برای نوشتن متون مذهبی خود براساس سابقۀ ذهنی حافظان آن برآیند و گرچه آنها نه تنها هیچ گونه ایزدی برای نوشتار همانند گفتار مقدس مانتره نداشتند بلکه حتی چنانچه فردوسی در شاهنامه آورده است، آن را به دیوها نیز نسبت می­دادند زیرا باعث حبس شدن حروف در میان علائم است و گویا تقدس آنها را کم­رنگ­تر می­سازد ولی ناچار به نگارش و ساختن خطی برای نشان دادن تمام صداهای حروف شدند و از این روی خطی که ما به نام «دین­دبیره» می­شناسیم با وسواس زیادی و بیشتر از روی خط پهلوی که در آن دوران رایج بود برای اینکه تلفظ دقیق متون دینی که تا آن زمان در سنت شفاهی حفظ شده­بود رعایت شود، ساخته شد که چنانچه گفته شد ما در زبان فارسی راهی برای نشان دقیق آنها در خط فارسی امروز نداریم در نتیجه دراین مجموعه آموزشی ما در کنار نوشتار فارسی از علائم لاتین برای آوانویسی استفاده می­کنیم و بعدها تنها با این آوانویسی کار خواهیم کرد.

ما مروری کوتاه بر شیوۀ بیان مصوت­ها خواهیم داشت و سپس ریشه ­شناسی صامت­ها و تفاوت ریشه­ شناختی ادای آنها را بیان خواهیم نمود سپس به دستور زبان خواهیم پرداخت زیرا بکار بردن علائم نوشتاری زبان اوستایی برای زبان فارسی که امروز صجبت می­کنیم کمک زیادی به زنده نگاه داشتن آن نخواهد نمود. به واقع دراین سری آموزشی تا حدودی با ضمایر، اسم­ها، شیوۀ بیان فعلها در زمان­های محتلف نیز آشنا خواهیم شد و هر دفعه تعدادی فعل و واژه را درست همانگونه که در آن دوران بکار می­رفته معرفی خواهیم نمود برای نمونه برای نشان دادن «من» بجای « م َ ن » در حرف نویسی اوستایی آن را mvzaکه بصورت «اَزِم» خوانده می­شود بکار خواهیم برد تا علاوه بر زنده نگاه داشتن خط بتوانیم این زبان را نیز اگرچه با قدم­های کوتاه ولی تا حدودی بشناسیم تا واژگان برای ما تنها چیدمانی از حروف در کنار یکدیگر نباشند بلکه هر واژه روح و مینوی (اندیشۀ عمل مند) گویندگان و سرایندگان آنها را نیز به ما نشان دهد و راهی باشد برای اینکه بتوانیم بعدها جملاتی ساده را با این زبان بیان کنیم، بجای اینکه زبان امروزه خود را که بی هیچ تبعیض و تفاوتی میان حروف، بدون پویایی و سازندگی به خطی که در گذشته با این هدف که گویای دقیق و کامل مهمترین متن دینی باشد، بنویسیم.


در این زمینه بخوانید:
آموزش دستور زبان اوستایی- درس نخست
آموزش دستور زبان اوستایی- درس دوم
آموزش دستور زبان اوستایی- درس سوم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس چهارم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس پنجم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس ششم
آموزش دستور زبان اوستایی- درس هفتم
آموزش دستور زبان اوستایی- درس هشتم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس نهم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس دهم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس یازدهم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس دوازدهم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس سیزدهم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس چهاردهم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس پانزدهم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس شانزدهم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس هفدهم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس هژدهم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس نوزدهم
آموزش دستور زبان اوستایی، درس بیستم
تا كنون نظري ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در فارسی بلاگ ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.